"Ara! diyorum; fakat sen bu sözleri anlayıcı mısın, yoksa okuyucu musun? Bahara mensup olan yağmurun fiil ve eseri, taze ve yaş olan ağacadır; kuruyup odun haline gelmiş olan değil. Ne vakit ki bir insanın sözleri de bir çok kimselerin vücutları ağacı üzre esse, onu...

"Bugün dünya da, insan da buhran içinde sayıklamakta. İçine gömüldüğü gafletli rüyadan uyanması gerek. Kim uyandıracak? Madde ile ruhun ellerinden tutarak birbirleriyle barıştırıp tek kuvvet haline kim getirecek? İşte Dost da, başı maddeye gömülmüş olarak gönül körlüğü çeken, amma çektiklerinin de farkında olmayan Ademzade'ye...

"Kimsin" diye sordular. "Bu dünyada işi bitenim!" dedim. "Öyle de neden sefere çıkmazsın?" dediler. "İşi bitmemiş olanlara yoldaşlık etmem murattır" dedim. "Senin için mürit diyenler de, murat diyenler de var, hangisisin sen?" dediler. "İşte buna gülesim geldi yarabbim! Kah müridin, kah muradın olduğumu onlara söyler...

Devletlim: - "Bana bir kitap imzala!" dedi. Güldüm. Onun varlığına varlık taslamak, Seyhunlar'ı Ceyhunlar'ı olana bir desti su bağışlayan adamın safdilliğinden daha edep dışı işlerden değil mi? Amma, mademki istemişti; olacaktı. Hem de ziyanı da vardı? Zaten insanoğlu her zaman için, misafirlik oynayan, çamurdan ev yapan, tuğla...

"Ne tuhaf, bu gökkubbenin altında herkes bir şeyler duyup bir şeyler söylüyor; fakat her duyuş, her söyleyiş ve her görüş, nihayet, mukabil olduğu eşyayı aksettiren bir ayna parçacığına benziyor. Fakat nerede o kamil ve mükemmel duyuş ve duyuruş ki, içine bütün cihanın aksettiği muazzam...

Mâbette Bir Gece’nin hikâyeleri evliyâ menkıbelerini düşündürüyor. Yalnız kahramanları aşk velîleri. Bunların muhteviyâtı olan mecâzî aşkın da hakîkate yâni ilâhî aşka köprü olup olmadığını yine Cenâb-ı Rabbü’l-âlemîn bilir. Hikâyelerde zâhirî güzelliğin dâima ruh güzelliğine refâkat etmesi o beşerî aşkların zâten ilâhî olduğu müjdesini de...

"Fakat sakin ve insaflı olduğu zamanlarda, eski Halis Hoca'nın bu mazi olmuş hüviyetin mezarı başına geçerek, onun yaşamakta iken de hayattan, ruhtan ve aşktan mahrum olarak geçirdiği kırk senelik zavallı bir ömrün mersiyesi içinde, yolunu bulamamış bir hayatın bütün acılarını okuyordu. Şüphe yok ki,...

Son Menzil"seninle yükseldim, zira bana aşkı öğrettin, sana takıldım ve ilerleyemedim, zira aşkı bir vücuda muhayyet bildim. Halbuki insanın hilkati, kendi gibi bir insanın sevgisinde oyalanıp kalmak için düzülmemiş Haşim... Meğer aşk yolunda insan bir menzilmiş... Fakat durulması değil, atlanması lazım gelen bir menzil hakikate ulaştıran bir köprü. Geç, ondan da geç, yalnız aşkta...

"Ağacın kıvam bulması meyveyi haber vericidir; ruhun kıvam bulması da hakikati haber vericidir. Şu halde, ruhu hakikatle kıvam bulmuş kimselerdir ki devran onlara ölümsüz bir hayat bahşediyor.Yaşayan, devam eden onlar.. Ölseler de ölmeyen gene onlar!"

Babam, yüzü duvara dönük, bir zaman düşünür gibi başının saçsız kısmını okşadı; sonra zor bir işe karar verenlerin isteksizliğiyle uzanıp bir takvim yaprağı kopardı. Fakat bununla iş bitmiş değildi; son senelerde hafifleyen görme kabiliyetini ayarlamak için kağıdı kendinden bir hayli uzakta tutarak tane tane...

Devletlim! Evvela karşıma şu kainat kitabını açtın ve:-Oku! dedin.Ben, acemi fakat çalışkan bir talebe gibi, onu kelime kelime hecelemeğe başladım. Dostlarım buna şahittir. Bir kır çiçeğinde, bir çiğ tanesinde, bir incecik su şırıltısında, zevkte, tebessüümde hep senin parmak izlerini görerek hızlı hızlı okuyor ve...

“Fâtih neden büyük insandı? Onu cihan nazarında Fâtih yapan, serdarlığı mı, tâcı, tahtı, ordusu, ülkesi, dostları, düşmanları mıydı? Hem serdar, hem hüküm-dar, hem sanatkâr, hem de bir mutasavvıf olan, şarkın bu büyük evlâdı, vâsıl olduğu maddî ve rûhî âhenk ve muvazeneye hangi yollardan geçerek...

Yavrum, mâzîmizin, târihimizin bereketi ve şerefi olan fikir mahsûllerimizi, îtinâ ile yuvarlandıkları uçurumlardan çekip kurtarmaya uğraşırken, gerek ben, gerek âilem, sanat mahsûllerimizin de öksüz ve alâkasız bırakılmasına dayanamıyoruz. Meselâ Nâdîde ve Nezîhe ablaların, oya, kaşık ve kese toplarlar. Her ikisinin de şimdiden birer koleksiyonları var. Fakat Orta Anadolu,...

Bu kitabı oluşturan mektuplar, Sâmiha Ayverdi ve Annemarie Schimmel’in 1953 yılının Aralık ayındabaşlayıp Ayverdi’nin 1993 yılında vefatına kadar devam eden yazışmalarıdır."...Bilmem bu hasetlerin biri hayatımın içini yakından tanımış olsaydı galiba kendisi için daha kolay bir kısmetisterdi. Halbuki ben memnunum. Şükran ve sevinçle dolu. Çünkü...

Mektubunuzun havasından, dedilerden kodulardan üzülüp sıkıldığınızı hissetmiş gibiyim. Haklısınız. Hazreti Mevlânâ bile, "Cehennemleri yutmaya râzıyım. Tek avâmın dedikodusunu işitmeyeyim" buyuruyor. İnsan oğlu mânâdan yana ham ve câhil kaldıkça, nafakasını da bittabi bu zehirli maddelerde bulacaktır. Fakat siz, bir bakıma çok bahtlısınız. Zîra elinizin altında hamur...

İlhancığım,Bu sabah size bir mektup postaladım. Şimdi gece ve saat oldukça ileri… Tahmin eder ve hak verirsin ki içim hüzünlü... Hem de nasıl? Mübârek Mîrac gecesi nerelerde, kimlerleyim? Öğleden sonra o genç mîmar ile Mügül geldiler ve West Minister Kilisesi’ne gitmeyi teklif ettiler. Mâdemki...

“Şöyle bir an için istiğraka vardım güzelim. Karşımda tepeler, çayırlar, nice yıllık âşinalarım, top top ağaçlar ve sararmaya yüz tutmuş bir mısır tarlası… Horozlar ötüyor, havada kuşlar cilve cümbüşle kayıp gidiyor. İşte bir de dana böğürdü. Diyorum ki işte fâni bir güzellik.Ber hayâlî sulh-şân...

Demek ki biraz olsun üzülmen lazımmış. Ama ben senin böyle vehim üzerine de olsa, sıkılmana kıyamam. Şunu bil ki, içimde uzakta olmandan mütevellid, devamlı, bir hüzne benzer gariplik duyarım. Bu hissimi her fırsatta da arkadaşlarına söyler, âdeta onlarla seni konuşmak ihtiyâcı duyarım. Kemalciğim, bu...

Allah müsebbibü’l-esbabdır, yâni sebepler yaratanTanrıdır. Bizim yalana dolana ihtiyâcımız yok. O istediği anda öyle kurtarıcı sebepler halk eder ki  akıllar hayretle durur. Eğer kurtulman murâd-ı ilâhî ise gerçek sebebi O versin. Biz meşrû esbâbına tevessülederiz. Bizim arzumuz O’nun murâdına muvâfık ise olur.  Nitekim  İsmâil  Hakkı Bey  ile...

Tek tesellîm, ümîdim ve daha doğrusu temennim, orada veya hayatının geçeceği her (anda), etrâfına müfid olmandır. Bu dileğimi belki çok söyledim, çok tekrarladım. Fakat bilerek söylüyor, isteyerek tekrarlıyorum. Ömrümce de söyleyip tesbih etmek isterim. Zîra yaşamadan gāye ve maksat, bence hizmet ve himmettir. (Muhit...