“De ki: Göklerde ve yerde neler var, bakın (da ibret alın!)” (Yûnus, 101) Güneş, Ay, bitkiler, hayvanlar ya da hava, su, ateş neden yaratıldı? Yaratılmasalardı ne olurdu? Ve biz neden yaratıldık? İnsan, ev sahibi gibidir. Bu âlemin içindeki her şey ona hizmet etmeye hazırdır. Peki, kaçımız varlıkların yaratılmasındaki hikmetleri düşündü?...

Âlem hareket üzerine kurulmuştur. Çünkü âlemin başlangıcı hareketle gerçekleşmiştir. Bu yüzden ulvî âlemde ve süflî âlemde seferler asla bitmez, zerreden küreye, maddeden mânâya bütün âlem sefer üzeredir. Elinizdeki kitap tasavvuf dünyasının iki önemli yazarı olan İbnü’l-Arabî ve Abdülkerîm Cîlî’nin, maddî ve mânevî seferleri yorumladıkları el-İsfâr isimli eserlerinin...

“Biliniz ki kalpler ancak Allah’ı zikretmekle huzur bulur.” (Ra’d, 28) Zikir… Aşk yolunda ilk adımdır, bir şükürdür. Âhireti hatırlatır, şeytanın yaklaşmasına engel olur. Kalbi nurlandırır, yüzü aydınlatır, bedeni güçlendirir. Ve bir kalbe girdiğinde orada başkasını istemez… Şâzeliyye tarîkatının büyük velîlerinden büyük İslâm âlimi İbn-i...

Hz. Mevlânâ’ya soruyorlar: “Bir tekkemiz olsa?” “Dünya bir tekke.” diyor. “Peki kim bizi aydınlatacak?” diye soruyorlar. “Mesnevî size yeter.” buyuruyor. İşte dünyadaki her şey bize ders, yeter ki olaylara o açıdan bakabilelim, o dersi çok iyi çalışalım ve hayatımızı bu bilgilerle kolaylaştıralım. Mevlevîliği bir...

When people ask him: “If only we have a dervish lodge...”, Hz. Mevlânâ replied: “The world is a dervish lodge.” When they asked: “Who will enlighten us?” he said: “For that, you have Masnavî.” Everything that happens in life presents a lesson to us; as...

İstiklâl Harbi, necip milletimizi tarih sahnesinden silmeye yönelik saldırılara verilen bir cevaptı ve sûfîler de bu mücâdeleye bîgâne kalmamışlardı. Bazı zararlı cemiyetlerde faaliyetleri olanlar vardı tabiî ama çoğunlukla Ankara hükûmetini ve politikalarını destekleyen faaliyetlerde bulunmuşlardı. Her şeyden önce, I. TBMM’deki iki başkan vekîli postnişin/şeyhti:...

İslâm tasavvufunun seçkin isimlerinden Hz. Mevlânâ, eserlerindeki hakikate dair manalardan herkesin faydalanmasını arzulamaktadır. Ancak pratikte olan, kutsal kitaplar dâhil bir metni herkesin kendi seviyesine uygun yorumladığıdır. Bu noktada Hz. Mevlânâ ile ilgili bir anlaşılma sorunu ortaya çıkmaktadır. Özellikle günümüz okumalarında ortaya çıkan Mevlânâ portrelerinin...

Casus, her yere gizlice sızabilen kişidir. Mevlânâ da hiç şüphesiz bir casustur. Ancak o, insanın en gizli yönüne sızıp oraya girmiştir. Evet o, gönüllerin casusudur. O, gönüllere girip, insanın şifresini kırıp ondaki değerli hazineyi ortaya çıkarmıştır. Kısaca gönül casusudur o. -Prof. Dr. Ethem Cebecioğlu-...

Halk benim, hâne benim, Tuzak benim, dâne benim. Akıllı ve deli benim, Tutsak ve özgür benim. Üzüntülü ve mutlu benim, Uzaklaşma, uzaklaşma, Sırlar Kâbe’si benim, Şems-i Tebrizî İslâm tasavvufunda, Hakîkat-i Muhammediyye’nin “Celâl” ismi ile ortaya çıkışı olarak ifade edilen güneş, tüm varlığını Allah’ın manası ile...

Sehl Tüsterî (ö. 283/896) tasavvufi düşüncenin kurucu isimlerindendir. Tüsterî Tefsiri ise -bazı araştırmacıların tespitine göre- günümüze ulaşmış en eski tasavvufi tefsirdir. Bu tefsir, Kur’an’ın bütün surelerinden seçilmiş yaklaşık bin kadar ayetin yorumunu içeren muhtasar bir eserdir ve Tüsterî’nin Kur’an ayetlerine dair yorumlarının derlemesi niteliğindedir....

Bütün Kur’an, Fâtiha Sûresi’nin âyetlerinin açıklamasıdır. Yani Kur’an, Fâtiha’dan doğmuştur. Fâtiha’nın, varlık kitabını açan bir anahtar olmasının sebebi şudur; Fâtiha anlaşıldığı zaman Kur’an da anlaşılmaya başlar. Allah’ın ibâdette okunmasını farz kıldığı sûre olan Fâtiha’da Allah, önce Kendisi kuluna hitap ederken sonra kulunun ağzından Kendine...

Hz. Peygamber Yâ-Sîn sûresini “Her şeyin bir kalbi vardır. Kur'ân 'ın kalbi ise Yâ-Sîn Sûresi’dir.” hadîs-i şerîfi ile özetlemişlerdir. Kur’ân’ın mânâsının şekle bürünmüş hali olan bu âlemi bir vücûd gibi düşünürsek, Yâ-Sîn sûresinde anlatılan insân-ı kâmiller bu vücûdun kalbidir. Onlar Hz. Peygamber’in ahlakıyla ahlaklanıp bu ahlak ile ölü vücûdları diri...

İbn Atıyye demiştir ki: “Rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.s) şöyle buyurmuştur: ‘Kim Vâkı’a Sûresi’ni okumaya devam ederse asla fakirlik görmez.’ Çünkü Vâkı’a Sûresi’nde kıyâmet ve insanların âhiretteki payları (alacakları karşılık ve varacakları sonuç) anlatılmaktadır. Bunun hakîkatinin anlaşılması, insana öyle bir gönül zenginliği kazandırır ki onunla...

“Mülk Sûresi’ni okuyan kimse Kadir gecesini ihyâ etmiş gibi olur.” Mekke döneminde nâzil olan Mülk Sûresi, Kur’ân-ı Kerîm’in adeta özetidir… O hem baştır hem de sondur. Hem idraktir hem de îmandır. Öldükten sonra toprağa girene kadar altı yönde okunması gereken tek sûre olması belki...

Nûn. Kaleme ve satır satır yazdıklarına and olsun. (Kalem, 1) “Nun, mânâsını Allah Teâlâ’nın bildiği ve resûlü ile arasında işaret olarak kullandığı harflerdendir. Sanki Cenâb-ı Hak, ‘nun’ ile, peygamberine tahsis ettiği nübüvvet ve hilâfet sırlarına işaret etmektedir. Buna göre ‘nun’un bir mânâsı şudur: Resûlüm...

Eğer kıyâmet vücudî kıyâmetse, hâdiselerde sadece Rabb’ini gördüğünden erir, nefisler sarsılır. Bu eğer maddî bir sarsıntı ise, aslında gören için bu sarsıntı, Cenâb-ı Hakk’ın nurunun her şeyi sarışıdır. Bu kimse yapanın yaptıranın O olduğunu idrak ettiğinden ve O’nun rahmetinin gazâbını daima örttüğünü bildiğinden hâdiseleri...

Hz. Yûsuf hikâyesi, insanın kâmil olma yolunda Allah’ın izniyle attığı adımları öğretir. Yani kendi kendiyle mücadelesi ve Allah’ın tecellisinin onda açığa çıkmasıdır. Bu yüzden hikâyelerin en güzeli, Hz. Yûsuf’un hikâyesidir. Bu hikâyenin hakîkati insan tekamülünün nasıl oluştuğu, tekâmülde baş ve son arasındaki sürecin idrak...

‘Garip gönlümün Cemâlnûru sultanım, bu Bakara şerhi bendenize gökten inen, her damlası şifa ve rahmet olan Nisan yağmurları gibi oldu. Onunla içimi-dışımı yıkıyorum. Ondan kana kana içiyorum. Sizi tanıdığıma hamd ediyorum.’ Selâhaddin Çelebi Yard.Doç.Dr. (Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı) HİDAYETOĞLU Ahmed Selahaddin Çelebi Mevlânâ...

Hz. Peygamber bir hadiste şöyle buyuruyorlar;“Münafığın alâmeti üçtür; konuştuğu zaman sözüne yalan karıştırır, düşmanlık ettiği zaman edepsizlik eder, bir şey emânet edildiği zaman hıyanet eder.” Münafıkların bu halinin en büyük sebebi aşırı şüpheciliktir. Kendi iç dünyalarında, kendilerine karşı besledikleri şüphecilik zamanla dış dünyaya da akseder. Nitekim herkese...

Bakara Suresi’nin bu bölümü her şeyin hakikati olan Hz. Âdem'den bahseder ki Allah onu iki eliyle yaratmıştır. Allah’ın lütuf ve kahrı, ruh ve çamur halinde Âdem’de ortaya çıkar. Çamurun kahrı Âdem’in halife olmasını sağlar. Sadece ruh olsaydı, kusurlardan arınır ama dünyaya uygun olmazdı. Her...